غارها
غارها
عوامل مختلفی باعث پیدایش و شکل گیری غارها می شوند. این عوامل می توانند فرایندهای شیمیایی، فرسایش آب، نیروهای زمین ساختی (تکتونیکی)، میکروارگانیسمها، فشار، تاثیرات اتمسفری، حفاریهای انسان و ... باشند. غارها را می توان از جنبه های گوناگونی دسته بندی کرد، از جمله جنس سنگهای محیطی غار که می تواند آهکی ، گچی یا گدازه ای باشد . از نظر شکل هندسی می توان غارها را طبقه بندی کرد ، افقی یا عمودی . از نظر عمر سنگهای محیط غار نیز دسته بندی می شوند . اما مهمترین طبقه بندی شاید از نظر روش شکل گیری ، طبیعی یا دستکند ، باشد که برای عموم قابل فهمتر است . برای کاووش و حفاری یک غار باید به جنس و نوع سنگها و طبقه بندی آن دقیقا توجه شود .
در ایران غارهای زیادی وجود دارد که در حدود ۵۰% آن ها مهرو موم هستند و ۹۰ درصد این غارها دارای دفینه می باشد .منظور این است که به علت استفاده غارها به عنوان پناهگاه و محل زندگی , لوازم و ابزار آلات بسیاری را می توان در این غارها یافت که مربوط به دوره های مختلف زندگی بشر می شوند و دلیل نمی شود که دفینه موجود در غارها حتما طلا باشد . در غار ها مفرغ جات و اشیاء سنگی بسیاری می توان یافت مانند غار اسپهبد خورشید دو آب که در آن هم اشیاء قدیمی مربوط به عصر حجر و هم اشیاء قیمتی مربوط به دوره ساسانیان در آن یافت میشود . پس می بینید در غارها تاریخ ادامه یافته و از اعصار و قرون مختلف آثار گوناگون در آنها یافت می شود . اکثر غارها پس از گذاشتن دفینه در آنها به خاطر شرایط بسته بودن هواکش هایی تعبیه میکردند تا گاز موجود از به وجود آمدن دفینه باعث خفگی و انفجار نشود . معمولا ورودی این هواکش ها در جلوی در غار است و هواکش دیگری هم در بیرون قرار دارد .
در غارها از چند نوع تله استفاده می شود یکی از انواع تله ها که در غارها استفاده می شود تله سنگ است. سنگ بزرگی که تراشیده شده و به صورت گرد در آورده و در بالای راه رو قرار می گرفت و اهرمی را هم در این مسیر یا در کنار دری که در امتداد این مسیر قرار داشت می گذاشتند تا وقتی کسی در مسیر حرکت کرد این اهرم به حرکت در آید و ضامنی که باعث می شود سنگ در بالا به صورت ثابت باشد را کنار زده و سنگ از جای خود حرکت کرده و مسیر دالان را که شخص در آن است را ببندد و فرد در آنجا زنده به گور گردد یا این اهرم را در پشت در قرار می دادند تا وقتی در باز شد این اهرم حرکت کند . معمولا مسیر به این صورت بود که درون غار راهی به سمت پایین و ناگهان شیبی به سمت راست قرار داشت که این نوع غارها دارای دفینه نفیسی هستند این مسیر ها معمولا به طول ۱۰۰ الی ۳۰۰ متر هستند. بین راه در این مسیرها باید طاخچه ای را به صورت گنبدی درست میکردند وجود داشته باشد و پشت این طاخچه سرباری را قرار میدادند. بعضی از غارها دارای دهانه ای تنگ هستند که مجبور می شوید برای ورود به این نوع غارها فاصله ای حدود ۸ الی ۱۰ متر را به صورت سینه خیز رفته و پس از آن به صورت نشسته به سمت جلو حرکت کنید و کم کم هر چه به سمت جلو میرویم فاصله سقف آن بلند تر می شود تا کم کم به جایی میرسید که فضایی با ارتفاع زیاد وجود دارد وقتی سنگی را می اندازید حداقل ۱۰ الی ۱۵ ثانیه طول میکشد که به زمین برسد . وقتی شما به این نوع غارها وارد میشوید باید با تجهیزات کامل بروید . معمولا در کنار دیواره این غارها در قسمت فضای باز مشعل هایی تعبیه شده است و درون آنها روغن حیوانی یا قیر است . این نشان میدهد در زمان های گذشته از آن به عنوان مخفی گاه دزدان استفاده می شده است و تمام اموال تاراج برده را در آن مخفی میکردند . باید با تجهیزات به کف غار و ۱۰۰ قدم به جلو رفت دریچه ای حلقوی در آنجا خواهید دید که تمام دفینه در درون آن مدفون است .
